Help de Aziatische hoornaar verdelgen!

De Aziatische hoornaar is een exotische wespensoort, niet te verwarren met zijn onschadelijke Europese broertje. De Aziatische variant komt nu ongeveer twee jaar voor in Vlaanderen en valt bijen aan. Ze kunnen op korte tijd zelfs hele kolonies uitroeien. Over heel Europa worden de Aziatische hoornaars daarom actief bestreden. Dat gebeurt door hun nesten te verdelgen, maar de nesten zijn moeilijk te vinden.

De Aziatische hoornaar rukt duidelijk op vanuit het westen en verovert zo langzaam heel Vlaanderen. In West-Vlaanderen (17) en Oost-Vlaanderen (15) worden nog de meeste nesten gezocht. Maar ook in Vlaams-Brabant (7), Antwerpen (2) en Limburg (1) duiken verschillende hoornaarskolonies op. Vermoedelijk zijn het er nog meer, Honeybee Valley roept iedereen op om melding te doen om nieuwe kolonies ook beter in kaart te brengen.

Verstopte nesten

Honeybee Valley (Universiteit Gent) verzamelt alle meldingen van Aziatische hoornaars in Vlaanderen. Dit jaar waren dat er 146. Op basis van die meldingen en de gemiddelde vliegafstanden van de hoornaar kan Honeybee Valley nesten ruwweg lokaliseren. Op 30 plaatsen in heel Vlaanderen zijn er zo nesten gevonden én verdelgd. Maar op 42 andere locaties waar hoornaars opgemerkt worden, zijn de nesten onvindbaar. Want de Aziatische hoornaar bouwt ze soms op erg ontoegankelijke en niet zo zichtbare plaatsen.

Met de hulp van de burger hoopt Honeybee Valley de nesten nu toch nog te vinden. En de herfst is het ideale seizoen om een hoornaarsnest te spotten, want de hoge bomen hebben hun bladeren verloren en daardoor zijn eventuele nesten makkelijker zichtbaar.

Waarom verdelging?

De verdelging is belangrijk omdat de Aziatische hoornaar zo moeilijker kan overwinteren en er minder koninginnen overblijven die komende lente nieuwe nesten kunnen bouwen. De hoornaar volledig uitroeien, is intussen onmogelijk. Maar het probleem indijken, lukt misschien nog wel.

Hoe vind ik een nest van een Aziatische hoornaar?

Rondvliegende hoornaars zijn natuurlijk de allereerste indicatie dat er een nest in de buurt is. Hoe ziet zo’n beest eruit? Eerst en vooral moet je een Europese van een Aziatische hoornaar onderscheiden. De Europese soort is ongevaarlijk en zelfs nuttig, de Aziatische is wel schadelijk. Een Europese hoornaar (rechts) is geel met een beetje zwart, en heeft opvallende rode accenten. Het dier is een pak groter dan een wesp (tot bijna 3 à 3,5 cm lang). De Aziatische (links) is kleiner en bijna helemaal zwart met opvallend gele poten, er valt nooit rood te bespeuren.

De Aziatische hoornaar valt bijen aan en eet ze op. Ze duiken dus vaak op in de buurt van bijennesten. Ook rond afgevallen fruit kan je ze makkelijk aantreffen. Denk je dat je met Aziatische hoornaars zit? Ga dan op zoek naar hun nest!

De nesten zijn lichtbruin en bol- of peervormig. De grootte verschilt sterk maar gemiddeld zijn ze een halve tot een meter breed. Vaak hangen ze hoog in bomen, in klimop of struiken maar soms ook lager tegen gevels of schuren aan.

Ik zit met een nest! Wat doe ik?

Een nest verwijderen is werk voor professionals. Begin er dus nooit zelf aan, maar contacteer de brandweer! Als je twijfelt of het echt om Aziatische hoornaars gaat, kan je contact opnemen met Honeybee Valley (info@honeybeevalley.eu) en ze foto’s bezorgen. Je kan ook een melding maken op www.waarnemingen.be. De Vlaamse brandweerkorpsen zijn nog niet uitgerust om de nesten zelf te verwijderen. Ze volgen daar nu een opleiding voor. Voorlopig moeten er telkens Waalse specialisten komen om de nesten veilig te verdelgen. De laatste twee gekende nesten (in Wetteren en Ieper) werden gisteren vernietigd.

Gevaarlijk voor de mens?

Voor de mens is de hoornaar even ‘onschuldig’ als een wesp. Een steek is vervelend maar ongevaarlijk, behalve voor mensen die allergisch zijn. Indirect richten de Aziatische hoornaars wel schade aan door bijen te doden. Daardoor verloopt de bestuiving van allerlei planten en bloemen veel moeilijker met, uiteindelijk, ook gevolgen voor de mens.